Schuwe katten laten wennen: veel liefde en geduld
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
Er is een nieuwe kat in huis en je verheugt je op je nieuwe huisgenoot. Maar zodra je de transportbox opent, verdwijnt het dier als een bliksemschicht onder de dichtstbijzijndste kast en denkt er niet aan om uit zichzelf te voorschijn te komen? Geen reden voor teleurstelling - er is nu kalmte en veel geduld vereist. Want als blijkt dat de nieuwe huistijger extreem angstig of gereserveerd is, is voorzichtigheid geboden. Het verkeerd aanpakken van de situatie kan zeer snel alle pogingen om het vertrouwen van het dier te winnen verpesten. Met een paar eenvoudige stappen kun je de situatie voor alle betrokkenen ontspannen maken.
Waarom is je nieuwe kat zo schuw?
Sommige katten lijken geen angst te kennen: waar ze hun poten ook neerzetten, ze voelen zich thuis en nemen elke schoot in beslag. Zulke zelfverzekerde katten zijn gemakkelijk aan een nieuw huis te wennen. Maar er zijn natuurlijk ook introverte katten die niet meteen met iedereen bevriend raken. Ze willen eerst hun nieuwe omgeving bekijken vanuit een veilige plek waar ze zich terug kunnen trekken. Als je je toekomstige huistijger bij de fokker, vorige eigenaar of bij het dierenasiel hebt leren kennen als een dier met een ontspannen karakter dan zou je even stil moeten staan bij het volgende: daar bevond het dier zich op zijn vertrouwde terrein. Een plotselinge verandering van locatie, de aankomst in een ruimte waar alles er anders uitziet en ruikt, kan een gevoelige kat storen. Het dier moet eerst begrijpen hoe de verschillende ruimtes in elkaar zitten, waar de voerbak en de kattenbak staan, waar een vensterbank of een andere veilige uitkijkpost is. Pas in tweede instantie zal de kat zich met de mensen of andere huisdieren in zijn nieuwe omgeving bezighouden.
Wanneer je een asielkat met een onbekende geschiedenis adopteert, kunnen het heel subtiele dingen zijn, zoals de wasmachine of de kleur van de bank, die het dier bang maken. Deze dingen kunnen onaangename herinneringen oproepen. Als de nieuwe huisgenoot een voormalige straatkat is, kan het zijn dat hij voor het eerst de binnenkant van een woning ziet: alles is nieuw, alles kan gevaarlijk zijn. De plotselinge scheiding van nestgenoten, maatjes uit het asiel of bekende mensen zijn ook omstandigheden waar een kat voor het eerst mee te maken heeft. Dit heeft tijd nodig. En die moet je dienovereenkomstig inplannen.
Soms kan het gebeuren dat je huisgenoot die je al jaren gezelschap houdt, plotseling meer afstand neemt en zich angstig gedraagt. Ga op zoek naar de hoofdoorzaak: Kan het dier onlangs een trauma hebben opgelopen? Heb je het dier per ongeluk een reden tot angst gegeven? Als er geen reden kan worden vastgesteld en het gedrag van je huistijger na een paar dagen niet ontspant, moet je de dierenarts bezoeken: er kan een ziekte zijn die het dier gevoelig maakt.
Hoe kun je een bange kat acclimatiseren?
Dus nu bevindt de kat zich daar, zittend op of onder de kast, klaar om te vluchten. Hij wekt niet de indruk zijn schuilplaats ooit weer te willen verlaten. Als je thuis bent, observeer dan de kat goed en blijf ondertussen rustig je eigen gang gaan – zonder het dier lastig te vallen.
Houd rekening met de volgende punten om het je angstige kat zo comfortabel mogelijk te maken:
- Voorbereiding: voordat de kat intrekt moet je zorgen voor een mandje, een krabpaal, speelgoed, een kattenbak, een waterkom en een voederbak. Als er al andere katten of huisdieren zijn, plaats je al deze dingen in een kamer die in eerste instantie is gereserveerd voor de nieuwkomer en verboden terrein is voor alle andere dieren – en drukke kinderen.
- Verzorging: vul de voerbak op zo’n manier dat de kat je vanuit haar schuilplaats kan bekijken. Zet de voerbak in het zicht. Praat met de kat en spreek hem bij zijn naam aan. Probeer de kat niet aan te raken of uit zijn veilige plek te halen. Vermijd ook direct oogcontact: katten zien ‘staren’ als een bedreiging.
- Laat de kat met rust: houd afstand en laat het dier zelf beslissen wanneer en na hoe veel tijd het uit de schuilplaats komt – ook al is het maar om een paar happen te eten en dan weer te verdwijnen. Dit betekent niet dat je niet in de kamer mag komen: verplaats je net zoals altijd vrij door het appartement en praat met de kat zonder haar lastig te vallen. Laat het dier de eerste stap zetten en de woning inspecteren als het er klaar voor is: misschien wil het eerst onder bescherming van de duisternis rondkijken.
Hoe kun je een schuwe kat aan mensen laten wennen?
Na een tijdje begrijpt de kat dat de nieuwe omgeving veilig is en dat de persoon die het voer brengt, geen kwaad in de zin heeft. Wanneer het dier zich niet meer terugtrekt in jouw aanwezigheid, kun je contact gaan maken. Probeer de kat uit haar tent te lokken door hem uit te nodigen te spelen. Afstandsspeelgoed zoals een kattenhengel of een voorzichtig gerold balletje kan het ijs breken. Geef de kat altijd de kans om zich terug te trekken, volg hem niet en respecteer alle afweersignalen. Dit proces kan lang duren, maar het loont. Instrueer gasten om de nieuwe kat te negeren, tenzij deze meer zelfvertrouwen krijgt en gewillig nadert.
Vertrouwen gaat door de maag: versterk de vriendschap met snacks
Naast speelgoed kun je een kat ook overtuigen van je vreedzame bedoelingen met verleidelijk voer: als het je eenmaal gelukt is om de aandacht van de schuwe kat te trekken, kun je hem van een afstand lokken met een traktatie of deze langzaam naar hem toe laten rollen. Als het dier met smakelijke argumenten kan worden overtuigd, kun je op deze manier de afstand stukje bij beetje verkleinen. Op een gegeven moment neemt de kat iets lekkers uit je hand aan – en laat uiteindelijk toe door deze ‘vriendelijke’ hand te worden geaaid.
