Katten vechten: conflicten herkennen en oplossen
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
Als katten vechten, gaat het er hard aan toe en veranderen de knuffelige dieren soms in angstaanjagende „mini-monsters”. Maar als je het grommende, sissende en dreigende dier echter niet meer herkent, zie je alleen de climax van het conflict: een gevecht tussen katten wordt zeker voorafgegaan door subtielere waarschuwingsniveaus. Door goed te observeren kun je proberen conflicten tussen de dieren op te lossen en ze op zijn best helemaal te vermijden.
Mogelijke conflicten: waarom maken katten ruzie?
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn huiskatten geenszins eenlingen, ook al bestaan er wel katten die liever alleen zijn. Wilde katten vormen groepen die meestal bestaan uit verwante vrouwtjes en hun nakomelingen, evenals enkele katers; jonge katers hebben de neiging om losse groepen te vormen. Dat is overigens ook het geval bij grote katten die in roedels leven, zoals leeuwen. Binnen deze groepen is er enerzijds een gedifferentieerde sociale interactie met elkaar, maar anderzijds een uitgesproken territoriaal gedrag: indringers worden weggejaagd. Het betreden van vreemde territoria is een van de meest voorkomende bronnen van conflicten tussen katten. Als de ene kat in het rijk van de andere terecht komt, zal de eigenaar van het territorium proberen de indringer weg te jagen.
Zo’n territoriaal geschil kan ook op kleine schaal in huis ontstaan: als de ene kat de privacy van de ander schendt en gewoon te dichtbij durft te komen, bijvoorbeeld als hij op dezelfde stoel wil gaan liggen. De strijd om territorium kan ook de trigger zijn voor felle knokpartijtjes, of het nu de voerbak is, de beste plek op de krabpaal, wie er het eerst wordt geaaid of in het geval van katers de krolse kat van de buren. Er kunnen ook moeilijkheden ontstaan als er grote leeftijdsverschillen tussen de katten zijn en het samenvoegen niet succesvol is geweest. Ten slotte zijn er katten die door te weinig of helemaal geen socialisatie of gewoon uit verveling of stress de neiging hebben om zich agressief te gedragen en soortgenoten te terroriseren.
Hoe herken je conflicten tussen katten?
Kleine gevechten tussen katten zijn heel normaal en geen reden tot ongerustheid: katten in een stabiele relatie kunnen heftig lijken te vechten en kort daarna weer eensgezind met elkaar knuffelen. Dergelijke kleine plagerijen dienen om de rangorde in de kattengroep te bevestigen. Er is echter reden tot bezorgdheid als een kat duidelijk een andere kat onderdrukt of als twee luidruchtige dieren constant met elkaar botsen. Wanneer katten elkaar pesten zijn er altijd twee: de onderdrukte en de onderdrukker. Observeer de dieren en kijk of een van de katten aanhoudend gedrag vertoont ten opzichte van de andere, zoals:
- blokkeren van de looppaden
- wegduwen van de voerbak
- overhoop halen van de kattenbak
De intimidatie van het zwakkere dier vindt vaak plaats door lichaamstaal, wat niet altijd duidelijk is voor mensen:
- staren naar de vijand
- opgezette rug en staart
- horizontale staartpositie
- lichte bult
Dergelijke lichaamssignalen drukken agressiviteit uit, maar in een mildere vorm kan dit nadrukkelijk onvriendelijk gedrag zijn ten opzichte van de onbeminde soortgenoot zonder dat dit tot een echt gevecht leidt. Let goed op mogelijke oproepen om hulp van het slachtoffer van pesten: is het dier bang en schuw, verbergt het zich vaak, ontwikkelt het slechte gewoonten of begint het zonder reden onzindelijk te worden en zijn geursporen in de woning achter te laten? Een plotselinge behoefte om zichzelf te reinigen of een opvallende behoefte aan slaap, de zogenaamde defensieve slaap, kan ook wijzen op permanente stress. In het laatste geval probeert het ondergeschikte dier de dominante kat geen reden tot pesten te geven door zich passief te gedragen. Kun je het gedrag van de strijdlustige, agressieve katten in huis niet verklaren? Misschien is de echte onruststoker niet in je eigen huishouden te vinden. Zoek uit of een buitenkat de woning binnenkomt of je katten vanuit het raam bedreigt.
Hoe creëer je rust in een huishouden met meerdere katten?
Strijd tussen huiskatten is geen zeldzaam fenomeen: bij ongeveer een derde van alle kattenbezitters die meerdere katten in hun huishouden hebben, komt ruzie en vijandigheid tussen de dieren voor. Tenzij er een complex psychologisch probleem is tussen de kattenpersoonlijkheden en de dieren elkaar gewoon niet leuk vinden, kun je mogelijke conflicten met een beetje geduld onschadelijk maken.
Houd rekening met de volgende punten om gevechten tussen katten te voorkomen:
- Genoeg voor iedereen: katten houden er niet van om hun bezit te delen. Zorg ervoor dat alle katten in het huishouden een eigen bak, twee kattenbakken, een slaapmand en voldoende ruimte op de krabpaal of op de bank hebben.
- Voor iedereen hetzelfde: geef de dieren geen reden tot jaloezie. Gedraag je eerlijk jegens alle huistijgers en behandel ze niet ongelijk, bijvoorbeeld met aantrekkelijkere traktaties of ongelijkmatig verdeelde aaien, op voorwaarde dat alle betrokken dieren dit eisen.
- Leeftijd en karakter: als je meerdere katten houdt, moet u ervoor zorgen dat de dieren van dezelfde leeftijd zijn en qua karakter niet elkaars tegenpolen zijn. Als je een puberende kater bij een gezellige senior zet, zullen de dieren waarschijnlijk niet gemakkelijk zonder conflict samenleven.
- Nieuwe kat in huis: plaats geen nieuwe kat bij de oude gevestigde huistijger – hij zal meestal het nieuwe dier willen bevechten als een indringer. Pas na enkele dagen in een aparte ruimte mag het eerste contact onder toezicht en op veilige afstand plaatsvinden.
De katten kunnen het niet met elkaar vinden - wat nu?
Als de katten ondanks al deze maatregelen blijven vechten, moet je actie ondernemen. Gebruik ruimtelijke scheiding om ervoor te zorgen dat de gepeste kat een plek heeft om zich terug te trekken en te kalmeren. Verwen het dier met speciale zorg om zijn zelfvertrouwen te versterken. Zorg ervoor dat de bullebak met de fluwelen poten er niet bij is als een jaloerse getuige. Als dit allemaal niet helpt, vraag dan advies aan een dierentrainer of raadpleeg de dierenarts over opties voor feromoontherapie. Als alle pogingen tot bemiddeling mislukken, is het beter om een liefdevol nieuw thuis te zoeken voor een van de vechtersbazen. Een pijnlijke oplossing, maar soms de enige verstandige.
