Kittens: ziekten die typisch zijn bij jonge dieren
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
Als de kitten ziek is, is er snel hulp nodig. Het immuunsysteem van minikatten is niet zo sterk als dat van volgroeide katten. Het kleine lichaam is daarom minder gewapend tegen infecties nadat de door de moeder gegeven immuniteit is afgenomen, vanaf ongeveer de twaalfde levensweek. Ook het risico op verwonding van een jong dier is door de immuniteit iets groter, zolang er een gebrek aan coördinatie is. Lees hier welke typische kittenziektes er zijn en hoe je indien nodig snel eerste hulp kunt verlenen.
Als het jeukt en pijn doet: parasitaire besmetting bij kittens?
Zelfs kleine kittens die nog niet buiten komen, kunnen besmet raken met parasieten. Om te beginnen zijn er oormijten, herkenbaar aan een donkere korst op de oren of oorsmeer die doet denken aan koffiedik. In zeldzame gevallen is er sprake van afscheiding. Omdat dit extreem jeukt, krabt de kitten zichzelf constant, wat op zijn beurt kan leiden tot ontstekingen. Maar waar komen de mijten eigenlijk vandaan? Het ongedierte kan van de moeder naar de kleintjes springen. Bij een milde infectie is een besmetting met oormijten bij volwassen dieren niet altijd zichtbaar, zodat de moeder (of andere huisdieren) ongemerkt als vector kan fungeren.
Vlooien zijn voor kittens ook gevaarlijk, niet alleen omdat ze lichamelijk ongemak veroorzaken. Als kleine kittens last hebben van ernstige vlooienbeten, kan dit in het ergste geval zelfs tot bloedarmoede leiden. Vlooien kunnen ook worden overgedragen via verschillende infecties, bijvoorbeeld: lintwormen, Bartonella en Mycoplasma. De beste profylaxe tegen een besmetting met ectoparasieten, waaronder ook mijten en luizen, is goede hygiëne in het huishouden en preventie met een vlooienwerend middel van de dierenarts. Dit geldt met name als de moeder een avonturier is en/of als zich andere dieren (honden, konijnen) in de woning bevinden die vaak buiten zijn. Als kittens besmet zijn met parasieten, kan de dierenarts dit verhelpen met een middel dat geschikt is voor kittens.
Als de worm binnen is: gevaarlijke interne parasieten
Biologisch gevaar ligt niet alleen op de loer op de kittenhuid. Het jonge lichaam kan een besmetting met endoparasieten moeilijker afweren dan volwassen dieren, waarbij worminfecties soms zelfs onopgemerkt blijven. Rondwormen en haakwormen kunnen via de moedermelk op kittens worden overgedragen. Wormen kunnen op verschillende manieren in het kattenlichaam terechtkomen. De gebruikelijke infectieroutes zijn contact met uitwerpselen, overdracht via besmet bloed (vlooienbeten) of de consumptie van geïnfecteerde prooien door avonturiers. Lintwormen, coccidia en Giardia zijn ook mogelijke gevaren.
Daarom is het noodzakelijk om kittens tijdig te laten ontwormen. Doorgaans wordt dit uitgevoerd door de dierenarts na onderzoek van een fecaal monster in de derde levensweek. Verdere ontwormingen vinden elke drie à vier weken plaats, afhankelijk van het preparaat (en nooit tegelijk met een inenting!). Bij kleine kittens kun je het ontwormen beter aan de dierenarts overlaten. Hij of zij heeft ervaring met het berekenen van de juiste dosis. Kittens reageren veel heftiger op worminfecties dan volgroeide katten.
Tekenen van een worminfectie zijn:
- opgeblazen maag
- gewichtsverlies ondanks normale voedselopname
- zichtbare wormen of rijstvormige wormsegmenten in de ontlasting
- braken van wormen
- braaksel is schuimend wit, hoewel dit symptoom niet noodzakelijk wordt veroorzaakt door een wormziekte
- groeivertraging
- vachtproblemen
Verkoudheden en luchtweginfecties bij kittens
Verkoudheden en infecties van de bovenste luchtwegen zijn enkele van de meest voorkomende ziekten bij kleine huistijgers. De minitijgers zijn vatbaar voor verkoudheden. Pasgeboren kittens kunnen hun temperatuur namelijk nog niet goed regelen. Pas in de loop van de eerste levensweken stabiliseert de lichaamstemperatuur zich op het niveau van volwassen katten. Het is essentieel om temperatuurschommelingen en tocht in het kattenhuishouden te vermijden.
Infecties die via druppeltjes worden overgedragen, verspreiden zich snel omdat nestgenoten elkaar gemakkelijk infecteren met luchtwegaandoeningen. Gelukkig herstellen kittens met de juiste zorg vrij snel. Zorg ervoor dat de kleine patiënten zich in een goed geventileerde, maar tochtvrije omgeving bevinden, moedig de dieren aan om te eten als ze hun eetlust verliezen en verwijder korstjes op ogen en neus met een schone, met warm water bevochtigde doek. Als de symptomen niet binnen een paar dagen verdwijnen, als de symptomen drastisch verergeren of als eten helemaal wordt geweigerd, moet je beslist advies inwinnen bij een dierenarts.
De kitten eet niet meer: alarmfase rood!
Een belangrijke kittenziekte wordt gevormd door infecties van het maagdarmkanaal. Ziekten die verband houden met voeding en spijsvertering manifesteren zich op verschillende manieren.
Symptomen:
- Diarree: bij kittens kan een (tijdelijke) darmcatarre een onschadelijke oorzaak hebben. Stress door scheiding van de moeder en nestgenoten, door verhuizing naar een nieuw huis en mogelijk een abrupte verandering in voeding. Met medeleven en, indien nodig, een aanpassing van de voeding is stressgerelateerde diarree meestal na één à twee dagen voorbij. Als dat niet het geval is, kan er iets anders achter de spijsverteringsstoornis zitten: een darminfectie, parasieten of zelfs een immuunziekte. Fecesmonsters en bloedtellingen geven informatie. Aanhoudende diarree kan snel kritiek worden voor het kleine kittenlichaam, dus snelle actie is vereist.
- Verlies van eetlust en weigering van voedsel: een kitten die niet meer eet is een reden tot bezorgdheid voor elke katteneigenaar. Sommige dieren kunnen zonder problemen af en toe een dag vasten, maar het kattenlichaam raakt ernstig beschadigd als het langer dan een dag niet wordt gevoerd. In eenvoudige bewoordingen werkt het metabolisme van katten door verdeeld over de dag eiwitrijk voedsel te consumeren. Als dat een tijdje niet beschikbaar is, haalt het lichaam energiereserves uit lichaamsvet. Het fatale eraan: de kat mist de enzymen om vet te metaboliseren, met als gevolg dat vetcellen de lever aanvallen. Kortom: zolang de kat niet eet, vergiftigt hij zichzelf van binnenuit.
Als de voedselweigering niet te wijten is aan tijdelijke stress of klachten over het geserveerde voedsel, kunnen een ontsteking in de mond of keel- en darmproblemen de oorzaak zijn. Tekenen dat de kitten misselijk is, zijn bijvoorbeeld verhoogde speekselvloed, likken in de mond of smakkende geluiden. Een indicatie van buikpijn is het apathisch zitten in een gehurkte positie met hangende kop. Constipatie kan ook leiden tot weigering van voer. - Braken: als kittens overgeven, kan dat om onschadelijke redenen zijn, zoals het produceren van haarballen of onverteerd voedsel na simpelweg te veel eten. Alarmsignalen zijn daarentegen bloederig, zwart of zelfs fecaal ruikend braaksel, mogelijk in combinatie met diarree of obstipatie. Medisch advies is ook dringend vereist als er resten van vreemde voorwerpen zoals draad of speelgoed in de afscheiding zitten.
Helaas kunnen kittens niet zo gemakkelijk met ziekten omgaan als volwassen katten. Houd de gezondheid van je kleine tijger altijd goed in de gaten, voorkom kittenziekten en zorg ervoor dat je kitten gezond opgroeit!
