Kittens ontwormen: tips en informatie over wormkuren voor kittens
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
Ze leven in een gastheerorganisme, mengen zich in de stofwisseling van het organisme en leggen hun eitjes na een succesvolle paring. Wat klinkt als een nachtmerrie uit een horrorfilm, komt op kleinere schaal veel voor bij zoogdieren. Parasitaire wormen zijn wijdverspreid bij katten, treffen kittens en verspreiden zich soms naar mensen. Daarom moet je de kitten regelmatig ontwormen. Lees hier wat je erover moet weten.
Hoe komen er wormen in de kitten?
Een hardnekkige misvatting onder katteneigenaars is dat alleen buitenkatten besmet raken met wormen. Hun eigen kat is uiteraard erg gezond en heeft daarom geen bescherming tegen wormen nodig. Maar daar klopt helemaal niets van: een onderzoek van de afdeling diergeneeskunde van de Universiteit van Hannover toonde aan dat een vijfde van alle spoelwormpatiënten pure binnenkatten zijn.
Zo komen er wormen in de kitten:
- De ene worm is de andere niet: wormen zijn endoparasieten – parasieten die het inwendige van een organisme infecteren – die in grote diversiteit voorkomen. Niet elke worm infecteert het darmkanaal; er zijn verschillende soorten die in specifieke gastorganismen gespecialiseerd zijn. De worminfectie vindt niet per se plaats door contact met uitwerpselen.
- Melk met eitjes: de larven van spoelwormen kunnen kittens via de moedermelk binnenkrijgen en dus theoretisch geïnfecteerd raken voordat ze voor de eerste keer het nest verlaten.
- Bloedoverdracht: de ongeboren kitten kan ook via de placenta worden geïnfecteerd.
- Straatvuil: wormeitjes en larven zijn klein en overleven zelfs een bepaalde tijd buiten een organisme. Zo vinden eitjes op onverwachte manieren hun weg naar het schoonste huis, bijvoorbeeld door kleine vuilafzettingen in het schoenprofiel.
- Vlees: niet alleen gevangen prooien uit de natuur kunnen wormenbronnen zijn. Als je thuis rauw vlees voert, moet dat een paar dagen worden ingevroren voordat het gegeten kan worden.
- Verborgen besmetting: afhankelijk van de mate van parasitering en de lichaamsbouw, vertoont een kat met wormen soms geen symptomen. Als je een nieuwe kitten neemt naast je symptoomvrije huistijger, bestaat er nog steeds een risico op infectie.
Hoe herken ik een worminfectie bij een kitten?
Omdat het organisme van de kleine kat nog geen afweermechanismen heeft ontwikkeld, is een besmetting met wormen bij kittens meestal te herkennen aan duidelijke symptomen. Bovendien zijn wormen, vooral in het maagdarmkanaal, gevaarlijk voor kittens omdat ze de opname van voedingsstoffen uit voedsel verslechteren. Bovendien belemmeren wormen de ontwikkeling van het gezonde immuunsysteem. Andere gevolgen zijn de verhoogde vorming van witte bloedcellen en veranderingen in leverenzymen.
Symptomen:
- Opgezwollen buik: kittens met wormen hebben vaak een opgeblazen lichaam.
- Symptomen van een tekort: de effecten zijn vaak een doffe vacht of apathie.
- Jeuk in het anale gebied: katten proberen dit soms te verlichten door met hun achterste over de vloer te glijden en dit gebied meer te likken en schoon te maken.
- Braken en diarree: ook al is dat misschien een beetje onsmakelijk, bekijk het sputum en de uitwerpselen van de kitten. Soms zijn wormen of hun ledematen zichtbaar.
Als je minitijger een van deze symptomen vertoont, wordt het hoog tijd dat je naar de dierenarts gaat.
Wanneer moet de kitten worden ontwormd?
Omdat de kitten zijn eerste worminfectie kan krijgen via het organisme van de moeder, is een vroege inspectie en behandeling aan te raden.
Wanneer moeten kittens worden ontwormd:
- Een optimale tijd voor de eerste ontworming van de kitten is in de derde tot vierde week van hun leven. Voordat de dierenarts dit doet, controleert hij bij een fecaal monster of er wormen aanwezig zijn.
- Bij deze gelegenheid moet de moeder een parallelle ontwormingskuur krijgen. Let op: een drachtige kat mag met geen enkel medicijn worden ontwormd! Er is een risico voor de ongeboren kitten. Vraag advies over preventieve maatregelen.
- Bij kittens wordt de ontwormingskuur meestal herhaald tot de zevende levensweek, maar niet altijd om de 14 dagen.
- De volgende behandeling volgt in de vierde levensmaand. De volgende data zijn in de zesde, negende en twaalfde maand. Vanaf dan treedt de ‘volwassen cyclus’ in werking, afhankelijk van de risicogroep.
- Een ontwormingskuur mag nooit tegelijkertijd met een vaccinatie plaatsvinden (de eerste vaccinatiedatum voor de kitten is in de zesde levensweek). Een eerdere ontworming verbetert het beschermende effect van de vaccinaties, omdat een verzwakking van het organisme door de wormen wordt omzeild. Het is het beste om een week voor de vaccinatieafspraak te ontwormen.
- Belangrijk om te weten: als de kitten besmet is met vlooien of luizen, moet er tegelijk met het afweermiddel opnieuw worden ontwormd. De zogenaamde hondenlintworm wordt overgedragen via vlooien.
Hoe verschillen de verschillende ontwormingsbehandelingen?
De medische term voor een medicijn tegen wormen is anthelminticum. De werkzame stoffen in deze medicijnen doden of verlammen specifiek de wormen. Ontwormingsbehandelingen zijn er in verschillende vormen. Helaas zijn katten, vooral kittens, geen coöperatieve patiënten. Orale medicatie met tabletten is het moeilijkst. Pogingen om een pil rechtstreeks of verborgen in het eten te geven, zijn niet eenvoudig. Een andere optie is een pasta-achtig middel; dat kan de kat niet uitspugen en het kan worden gemengd met voer of op een traktatie worden uitgesmeerd. Maar het kan ook met een naaldloze spuit direct in de bek worden gespoten. Moderne spot-on-preparaten die op de huid in de nek, hals of rug worden aangebracht, zijn nuttig gebleken voor kittens.
Een groot aantal ontwormingsmiddelen is tegenwoordig effectief tegen een breed spectrum aan wormen. Preparaten tegen haakwormen en spoelwormen zijn echter meestal niet tegelijkertijd effectief tegen lintwormen vanwege de verschillende actieve bestanddelen.
De hoeveelheid ontwormingsmiddel is afhankelijk van het lichaamsgewicht van de kitten. Als je niet zeker bent van de berekening, kun je bij de keuze en dosering van het middel vertrouwen op de expertise van de dierenarts. Onderdosering bevordert de weerstand van de wormen; te veel kan andere bijwerkingen veroorzaken. Er is geen algemeen antwoord op de vraag hoe duur het is om kittens te ontwormen. De kosten van ontwormen door de dierenarts zijn beperkt.
Hoe kan ik worminfecties voorkomen?
Een ontwormingsbehandeling neutraliseert een bestaande worminfectie door de verschillende ontwikkelingsstadia van de worm bij de kat te doden. Ontworming is echter nooit een profylaxe tegen herinfectie. Daarom moet dit regelmatig worden herhaald. Afhankelijk van het gebruikte preparaat, is het raadzaam om de ontwormingskuur elke drie maanden te herhalen; voor zuivere binnenkatten met een lager (maar niet uitgesloten!) infectierisico kan een jaarlijkse of halfjaarlijkse cyclus voldoende zijn. Indien nodig vindt verdere ontworming plaats na ontlastingsonderzoek met de daarbij behorende bevindingen. Medicinale ontwormingsmiddelen voor katten zijn op recept verkrijgbaar bij de apotheek. Je moet echter zeker advies inwinnen bij de dierenarts bij het kiezen van het juiste product. Tegelijkertijd kan het belang van absolute hygiëne in de kattenbak en de omgeving niet genoeg worden benadrukt: dat alleen al vermindert het risico op overdracht voor de kitten.
Lees meer over de verschillende wormen en de effecten van de besmetting hier.
Vermijd dat een parasiet de kitten wormen bezorgt en zorg dat het dier regelmatig ontwormd wordt!