Rillingen over de vacht, paniek en wilde razernij - het mysterieuze rolling-skin-syndroom

De vermeende “obsessie” van de huistijger heeft een wetenschappelijke naam: Het hyperesthesie-syndroom bij katten, beter bekend als RSS of “rolling skin-syndroom”. De term duidt extreme fysieke gevoeligheid aan. Elke aanraking wordt door de kat (tijdelijk) als zeer pijnlijk ervaren. De overgevoeligheid vertoont dramatische effecten bij het dier: Sommige katten gedragen zich van het ene moment op het andere als wilde furies, terwijl andere gehypnotiseerd of hallucinerend lijken en op onzichtbare prooien jagen. In het geval van een aanval, rent de huistijger zonder duidelijke reden heen en weer door het appartement. Soms lekken de dieren ook spontaan urine. De pupillen van de katten zijn enorm verwijd, de ogen glazig, de dieren lijken bang en reageren niet op hun mensenfamilie.

Het valt op dat veel katten agressie vertonen tegen hun eigen staart – dit kan in extreme vormen tot zelfverminking overgaan. In alle gevallen komen daar ook nog raadselachtige spiertrekkingen van de huid op de rug bij. Een aanval duurt een paar seconden tot ongeveer twee minuten. In dit opzicht verschilt het rolling skin-syndroom van de bekende “geweldige vijf minuten” die elke katteneigenaar zeker kent van zijn huisdier. Als dergelijke “aanvallen van razernij” opvallend vaak voorkomen, moet je voor de zekerheid de dierenarts raadplegen om uit te zoeken of je kat ziek is of gewoon temperamentvol.  Je kunt je observaties in alle rust aan onze dierenartsen beschrijven in een videochat. Op deze manier kun je deskundig advies krijgen zonder dat je naar de plaatselijke praktijk hoeft te gaan.

Jeuk aan de huid en meer krabben duiden meestal op een parasitaire besmetting of een allergie. Het rolling skin-syndroom is echter een zenuwziekte die kan worden veroorzaakt door verschillende factoren en kan worden bevorderd door schade aan de wervelkolomspieren. De hoofdoorzaak van het rolling skin-syndroom is verrassend eenvoudig: stress. Katten zijn extreem gevoelig voor elke verandering of verstoring in hun omgeving. Of het nu gaat om een nieuwe, dominante soortgenoot in huis, vreemden of een baby in het gezin, een verandering in de dagelijkse routine in het huishouden, een verhuizing of verdriet en verlies – dit alles kan gevoelige huistijgers mentaal uit hun evenwicht brengen.

Bovendien gaat stress vaak samen met fysieke pijn. Last but not least kunnen katten epilepsie krijgen: Rolling skin-syndroom kan een bijwerking zijn van een neurale aandoening. Sommige onderzoekers vermoeden zelfs dat het een speciaal subtype van epilepsie of een obsessief-compulsieve stoornis is. Overigens kan het rolling skin-syndroom ook organische secundaire ziekten bevorderen: Overmatig schoonmaken en krabben beschadigt de huid van de kat en bevordert ontstekingen en huidproblemen.

Om een kat met het rolling skin-syndroom te helpen, moet je eerst een dierenarts laten uitzoeken of een organische of neutrale factor de symptomen veroorzaakt, bijvoorbeeld door een nog niet ontdekte ziekte, epilepsie of voedselintolerantie. In dergelijke gevallen moet eerst een medische behandeling van de oorzaak worden gegeven. In sommige gevallen is overschakelen naar een speciaal voer al effectief. Als er geen klinische redenen kunnen worden gevonden, probeer er dan achter te komen wat de stressfactor kan zijn, elimineer deze indien mogelijk, of probeer de opwinding voor de kat met speciale zorg te verminderen. De kat moet een rusteloze omgeving, veel vreemde mensen die binnenkomen en vertrekken of lawaai maken worden bespaard.

Benaderingen voor een succesvolle behandeling variëren afhankelijk van de aard van de kat: Bij de ene huistijger kunnen speciale knuffelunits of maatregelen zoals Tellington Touch-therapie (een speciale massagetechniek) helpen. Raak de rug of staart van de kat niet te hard aan. Andere gevallen kunnen met succes worden behandeld met antidepressiva: Ook die zijn er voor gebruik bij huisdieren. In bijzonder gecompliceerde gevallen zou je moeten overwegen om een dierentherapeut te raadplegen.

Het rolling skin-syndroom is nog niet volledig onderzocht en gelukkig ook een relatief zeldzame ziekte. Er is nog geen therapie voor de genezing is nog niet bekend, de behandeling is voornamelijk gebaseerd op verzachting met medicijnen en vermijden van mogelijke triggers, evenals strikte routines in het leven van de kat. Rolling skin-syndroom komt voornamelijk voor bij jonge katten in de leeftijd van één tot vier jaar. Bepaalde kattenrassen, zoals Siamese of Birma-katten, worden vaker getroffen.

Als de stress zoveel mogelijk kan worden beperkt en andere triggers kunnen worden geëlimineerd, heeft het rolling skin-syndroom volgens de huidige kennis geen effect op de levensverwachting van een kat: Met goede zorg en verder een stabiele gezondheid kan een kat met het rolling skin-syndroom zo oud worden als een soortgenootje zonder deze ziekte. Het stresssyndroom zelf kan echter een negatief effect hebben op de algemene toestand van de kat.