De kattenneus - waar moet je op letten?
15.05.2023 - Leestijd: 4 minuten
In tegenstelling tot honden speelt de neus een ondergeschikte rol in het dagelijkse leven van katten: katten maken bij het jagen gebruik van hun ogen. Toch is de neus een belangrijk zintuig voor de huiskat: de kat gebruikt de neus om geurboodschappen van soortgenoten te analyseren en voedselbronnen te lokaliseren - de spenen van de moeder en het open blik in de keuken. Als katteneigenaar moet je alert zijn als het reukvermogen of de toestand van de neus van de kat plotseling verandert. Je kat kan een ernstige ziekte onder de leden hebben.
Hoe is de neus van de kat anatomisch gebouwd?
De neus van de kat bestaat uit de neusgaten die naar de neusholte en de neusbijholten leiden en van elkaar worden gescheiden door het neustussenschot van bot en kraakbeen. De neusholten worden onderaan afgesloten door de gehemelteplaat. De neusholten zijn bekleed met het neusslijmvlies. Een bepaald gebied in het slijmvlies is verantwoordelijk voor het reukvermogen van de kat. De benige brug van de neus zit helemaal boven. Het traankanaal is een verbinding tussen het oog en de neus van de kat. Buiten het eigenlijke neusapparaat, in het gehemelte, bevindt zich het “Jacobson-orgaan” dat bij veel dieren voorkomt en wordt gebruikt om bepaalde geurstoffen te analyseren. De neus van een kat is, afhankelijk van de individuele kat, donker of roze en voelt aan als een vlezige knop: een gezonde kat moet een natte neus hebben. Nieuwsgierig: de “neusafdruk” van een kat is net zo individueel als de menselijke vingerafdruk.
Hoe manifesteert een neusziekte zich bij katten?
Normaal gesproken moet de neus van een ontspannen kat koel en licht vochtig aanvoelen. Een korte uitdroging of opwarming van de neus, bijvoorbeeld na het zonnebaden of stoeien, is normaal, maar je moet goed letten op eventuele langdurige veranderingen.
Een indicatie van een pathologische verandering in het neusgebied is wanneer de kat voedsel afwijst. De reden daarvoor: het reukvermogen van de kat wordt gebruikt om de kwaliteit van het voer te beoordelen, bijvoorbeeld om bedorven voer te herkennen. Het houdt rechtstreeks verband met de smaakzin. Je weet dit uit eigen ervaring: elk gerecht smaakt flauw met een verstopte neus.
De neusafscheiding van een kat moet altijd helder zijn. Een gelige of witte verkleuring duidt op een infectie met virussen of bacteriën. Afwijkingen in consistentie zijn ook een waarschuwingsteken: als de afscheiding slijmerig, plakkerig of zelfs bloederig wordt, is er waarschijnlijk sprake van een ernstige ziekte. Let ook op onaangename geuren. Deze veranderingen in neusafscheiding kunnen duiden op complexe ziektes, zoals de niesziekte. Een heldere, waterige loopneus duidt op verkoudheid, maar het kan ook een reactie zijn op constante stress.
In ieder geval kan de dierenarts door het onderzoeken van een uitstrijkje of een endoscopie de oorzaken van de neusziekte van een kat achterhalen en een geschikte therapiemethode vinden.
Hoe kan ik helpen als de neus van mijn kat verstopt is?
Om een aandoening van de bovenste luchtwegen te behandelen, zal de dierenarts slijmoplossende medicijnen voorschrijven. Als de neus van de kat hardnekkig verstopt is en de kat de korst er niet uit kan krijgen door te niezen, moet je helpen: je kunt de neus van de kat schoonmaken met een babydoekje. Behandel de kat heel kalm en ontspannen. Het is gemakkelijker als iemand anders de kat kan vasthouden. Trouwens: niet alleen een ziekte verstopt de neusgaten. Vuil of etensresten kunnen ook rechtstreeks in de neusgaten terechtkomen.
Geneesmiddelinhalaties kunnen ook helpen de neus van een kat schoon te maken. Leg de kat hiervoor in een transportbox met de deur gesloten en zet er een bakje met inhalatieoplossing voor. Bedek de transportbox en het bakje – zo inhaleert het dier de genezende dampen. Let op: gebruik oplossingen zoals voorgeschreven door een dierenarts: veel gangbare etherische oplossingen zijn schadelijk voor katten. Zelfs kamillethee is contraproductief als er ook oogirritatie bij de kat is!
Welke ziektes van de neus zijn er?
Merkbare veranderingen in de neus blijken vaak symptomen te zijn van complexere ziektes. De neus wordt zelden aangetast als geïsoleerd orgaan.
De volgende ziektes van de neus kunnen optreden:
- Zweren, korsten of scheuren op de neus duiden op een huidprobleem of een allergische reactie. Ook een schimmelinfectie, eczeem of gezwel komt af en toe voor in de neus van de kat. Als de kat vaak aan zijn neus krabt en behandeling met vaseline op korte termijn geen verbetering oplevert, moet je een dierenarts raadplegen voor onderzoek.
- Een permanent droge neus bij katten kan ook wijzen op een orgaanprobleem met de vochtbalans.
- Ook sterke neusuitvloeiingen met ongebruikelijke kleuren zou een alarmsignaal moeten zijn. In zeldzame gevallen lijden katten als ze verder in goede gezondheid verkeren aan chronische neusbloedingen, wat onschadelijk kan zijn, maar ook een uiting kan zijn van een variant van de niesziekte of van vreemde voorwerpen, tumoren of tandziektes.
- Als de kat vaak niest of niet door zijn neus kan ademen, is er waarschijnlijk een probleem met de bovenste luchtwegen. In gevallen die onschadelijker zijn, kan er sprake van een verkoudheid zijn.