Samojeed - de grote hondenziel uit de uitgestrektheid van Siberië

Sleeën trekken, kuddes rendieren hoeden en de wacht houden: de taken die een samojeed honderden jaren in Russisch Siberië moest vervullen, waren gevarieerd. Maar de nomadische stam van de Nenets en Samojeden hielden deze honden niet alleen omdat ze nuttig waren: Ze sliepen bij de mensen in hun tenten, verwarmden ze op koude winternachten met hun zachte vacht en gaven de kinderen een gevoel van veiligheid en geborgenheid. In de 19de en 20ste eeuw gebruikten onderzoekers ze als sledehonden met een groot uithoudingsvermogen voor expedities naar de Noordpool en Antarctica.

Als sledehond is het karakter van de samojeed uitgesproken sociaal en actief. Hij is gehecht aan zijn roedel en is daardoor ook geschikt als gezinshond. Hij wordt beschouwd als toegankelijk en dol op kinderen. Zijn zachtaardige karakter en zijn rustige uitstraling karakteriseren hem evenals zijn aanhankelijkheid. Agressiviteit kent hij niet. Bovendien zou de samojeed intelligent en ruimdenkend zijn. Vanwege zijn benaderbare karakter is hij zeer geschikt als therapie- en bezoekhond. De samojeed is echter minder geschikt als beschermhond of waakhond – daarvoor ziet hij er gewoon te vriendelijk uit en hij gedraagt zich ook zo naar bijna iedereen. Honden van dit ras hebben soms de neiging om te blaffen, waardoor de samojeed in ieder geval wel alert aanslaat. Hoe goed een samojeed geschikt is als gezinshond hangt niet alleen af van de kenmerken van de hond, maar ook of de houder zijn behoeften kan invullen. Hij mag niet worden verwaarloosd in het gezinsleven, en het is absoluut belangrijk om voldoende tijd en ruimte in te plannen voor lichaamsbeweging en bezigheden.

Een samojeed is in principe niet moeilijk te trainen. Maar zoals bij elke hond is een consistente en – vanuit het perspectief van de hond – zinvolle trainingsstijl belangrijk. Om ervoor te zorgen dat de samojeed zich goed voelt en zijn evenwichtige karakter kan ontwikkelen, is het een voorwaarde om aan zijn rasspecifieke behoeften tegemoet te komen.
Concreet betekent dit dat een samojeed mentale en fysieke uitdagingen nodig heeft. Hij heeft veel beweging en activiteit nodig, elke dag en onder alle weersomstandigheden. Mensen met een actieve levensstijl zijn daarom precies goed voor deze robuuste en ruimdenkende viervoeter. Hij begeleidt je dus graag bij het lopen of fietsen. Mantrailing of speurspelletjes zijn ook ideaal voor hem. Een bijzonder voordeel van hondensport is dat het niet alleen leuk is voor hond en mens, maar ook de band tussen beiden versterkt.

Het jachtinstinct van de samojeed is niet al te sterk ontwikkeld. Toch is het zeker nuttig om zijn gehoorzaamheid tijdens wandelingen betrouwbaar te trainen. Zoals veel honden kan een samojeed gekke ideeën krijgen als hij onvoldoende wordt uitgedaagd. Als hij zich verveelt of te weinig werk heeft, kan hij zeker proberen op ontdekkingsreis te gaan buiten een tuin die niet goed is beveiligd. Deze hond voelt zich pas op zijn gemak in huis als hij de gelegenheid heeft om veel tijd door te brengen met wandelingen of omzwervingen buiten de deur. Alle soorten sport kunnen worden aanbevolen, naast de voor de hand liggende sledehondensport andere soorten intensieve training zoals agility of dogdancing.

Over het algemeen kunnen zelfs beginners goed overweg met een samojeed, maar ze moeten wel aandacht besteden aan het trainen van honden. Als je een samojeed-puppy koopt, is het een goed idee om ermee naar de puppyschool te gaan. Daar krijgen jonge honden de kans om gezond sociaal gedrag aan te leren terwijl hun baasjes trainingsadvies krijgen. Op die manier is de kans groot dat je vanaf het begin vele zaken goed aanpakt en de basis legt voor een succesvol samenleven. Raskenmerken om rekening mee te houden zijn onder meer de zelfzekerheid en onafhankelijkheid van een samojeed. Consistentie en duidelijke regels zijn daarom vereist bij het trainen van deze honden. De kans op succes dat je de vastgestelde regels kunt handhaven, wordt vergroot door veel positieve motiverende prikkels en veel tact.

De prijs waarvoor een samojeed wordt aangeboden kan variëren. Je kunt verwachten dat een samojeed-puppy ongeveer 1200 euro kost. Als je een samojeed-puppy wilt kopen, zou de prijs echter niet je eerste overweging mogen zijn. Het is veel belangrijker om een verantwoorde samojeed-fokker te vinden. Er zijn verschillende criteria voor het kiezen van de juiste fokker.

Voordat je je samojeed koopt, moet je ook een kijkje achter de schermen nemen bij de fokker: Een gerenommeerde fokker zal je zijn dieren ter plaatse willen laten zien, dat wil zeggen in de omgeving waar ze daadwerkelijk leven. Je kunt zo zowel de pups van het nest als het moederdier zien, want die zijn natuurlijk nog samen. Een aanbieder die je maar één dier laat zien, eventueel op neutraal terrein zoals een parkeerplaats, moet je zeker sceptisch maken. Daarnaast zal een betrouwbare fokker je niet tot een aankoop dwingen en je idealiter de gelegenheid geven om één of meerdere keren langs te komen voordat je een keuze voor een van de honden maakt.

Een positief teken dat in het voordeel van de fokker spreekt, is dat hij je ook vragen stelt en informeert naar je hondenkennis en huisvestingsomstandigheden. Als verantwoordelijke hondenfokker wil hij zijn dieren beslist in goede handen geven. Een ander aspect is de gezondheid van de honden. De dieren moeten leven in een hygiënisch onberispelijke omgeving, bij voorkeur in gezinsverband. Voor de fokker is veterinaire zorg voor zijn honden vanzelfsprekend, daarom heeft hij ook documenten over uitgevoerde vaccinaties en ontworming. Hij reageert ook rustig en bekwaam op vragen over rastypische ziekten. Ook zal een gerenommeerde fokker je nooit een hond aanbieden die jonger is dan 12 weken. Tot deze leeftijd moeten de puppy’s bij hun moeder en broers en zussen kunnen blijven, zodat ze zich psychologisch en sociaal goed kunnen ontwikkelen.

Als alternatief voor de fokker kun je contact opnemen met verenigingen die samojeden in nood helpen. Hier worden honden geplaatst die hun huis zijn kwijtgeraakt, bijvoorbeeld door een scheiding of het overlijden van hun baasjes of om andere redenen. Soms worden er ook jonge dieren geplaatst, maar in principe zijn er honden van alle leeftijden te vinden. Het adopteren van een hond in nood kan een zinvol alternatief zijn. Belangrijk is wel om in dat geval veel te weten te komen over de eerdere huisvestingsomstandigheden en ervaringen van de hond. Honden die traumatische ervaringen hebben gehad, zijn niet voor beginners.

Het typische uiterlijk van de samojeed omvat zijn dichte, weelderige vacht in lichte kleuren. Deze is als het ware het handelsmerk van de samojeed en oorspronkelijk bedoeld als bescherming tegen de Siberische kou. De prachtige vacht is aangenaam zelfreinigend. Regelmatig borstelen is meestal voldoende. Zorgvuldige verzorging tijdens de puppytijd en tijdens het wisselen van de vacht is bijzonder belangrijk. In deze periode kan een samojeed veel haar verliezen. Hondenshampoo en zeep mogen daarentegen alleen in uitzonderlijke gevallen in contact komen met de vacht, omdat ze het eigen wolvet van de hond kunnen aantasten. De vacht van de samojeed is even nuttig als nodig in de regio’s van herkomst van dit hondenras. In Midden-Europa voelt een samojeed zich in het koude jaargetijde even comfortabel. Hitte daarentegen kan hem flink te pakken krijgen, dus bied je samojeed in de zomer voldoende verkoeling. Een samojeed is niet geschikt voor reizen naar het zuiden.

Samojeed reuen bereiken een schofthoogte van ongeveer 57 cm, teven zijn met 53 cm iets fijner. Ze wegen tussen de 20 en 30 kg en hebben een levensverwachting van ongeveer 13 tot 14 jaar. Een opvallend kenmerk is de zogenaamde glimlach van de samojeed. Die wordt gecreëerd door de positie van de ogen en de licht opstaande hoeken van de lippen en onderstreept perfect het zachte karakter van de viervoeter. Vanwege zijn prachtige vacht is de samojeed een populaire showhond.

Fokgerelateerde neigingen tot verschillende ziekten komen bij bijna alle rassen voor. Dit betekent niet noodzakelijk dat deze ook bij de betreffende hond zullen voorkomen, maar het risico hierop kan wel verhoogd zijn. Van samojeden is bekend dat ze vaker diabetes mellitus, bepaalde netvliesaandoeningen van het oog, een erfelijke vorm van nierontsteking en hartaandoeningen hebben.