Bordercollie: Einstein op vier poten

Vanaf 1870 begonnen op het platteland van Engeland wedstrijden voor herdershonden. De plaatselijke herders werden hierdoor aangespoord en hechtten veel waarde aan slimheid en talent bij het fokken van hun honden. Het uiterlijk van de honden was secundair, de nadruk lag op hun kwaliteiten als vierbenige kuddeleiders. Al snel concentreerde men zich op het systematisch fokken van bordercollies. De stamvader is een reu genaamd „Old Hemp“, waarvan de nakomelingen alle wedstrijden wonnen. Het ras kwam in de jaren 1970 naar Duitsland en geniet sindsdien grote populariteit als herdershond en vrijetijdshond. De naam van de bordercollie gaat terug op zijn herkomstgebied, het grensgebied tussen Schotland en Engeland. Bordercollies kunnen talrijke kleuren hebben. Vele kleuren en combinaties zijn toegestaan; de vacht mag echter niet overwegend wit van kleur zijn. Met een schofthoogte tot 58 centimeter voor reuen en 50 centimeter voor teven is de bordercollie aanzienlijk kleiner dan zijn naamgenoot, de langhaarcollie.

De Fédération Cynologique International (FCI) bestaat sinds 1911. Zij verdeelt hondenrassen in verschillende groepen en stelt fok- en rasstandaarden vast. In totaal tien FCI-groepen beschrijven wanneer een hond officieel als rashond wordt beschouwd. De bordercollie behoort tot FCI-groep 1, herdershonden en veedrijvers, en meer bepaald tot sectie 1 van deze groep: de herdershonden. Tot deze groep behoren bijvoorbeeld ook de Duitse herder of de Australische Shepherd.

Naast zijn onuitputtelijke werklust inspireert de bordercollie met nog meer eigenschappen: Hij is speels, temperamentvol, attent, vriendelijk en trouw. Dankzij zijn hoge intelligentie kan hij uitstekend worden getraind en leert hij snel zelfs moeilijke kunstjes. Een dominante eigenschap is zijn uitgesproken kudde-instinct, dat, afgezien van het feitelijke gebruik in de veeteelt, problematische trekken kan aannemen bij dieren die te weinig andere dingen te doen hebben. Typisch voor bordercollies is hun voorliefde voor water en modder, waarin ze graag ravotten.

De opvoeding van een bordercollie moet consequent zijn en zowel sportieve als mentale activiteit omvatten. Want: de bordercollie voelt zich goed als je hem niet alleen fysiek maar ook mentaal uitdaagt. Plan daarom ten minste drie tot vier uur per dag voor de hond. Als hij genoeg te doen heeft, zal de bordercollie je veel vreugde brengen met zijn genegenheid en intelligentie en is hij gemakkelijk te leiden. Hij is de juiste begeleider voor sportieve mensen die graag met hun hond bewegen. Wees je er echter van bewust dat beweging voor hem geen ontspannen wandeling betekent: door zijn bijzondere eigenschappen heeft de bordercollie veel actie nodig! Dit actieve ras houdt van agility- en obedience-sportactiviteiten. Maar zelfs een werkhond als de bordercollie heeft tussendoor voldoende rustpauzen nodig om zich te regenereren. Het kan zelfs een negatief effect op hem hebben als het actieprogramma te omvangrijk is.

Bij de training is het raadzaam de nadruk te leggen op concentratie en vertrouwdheid met de omgeving om het dier een beetje te kalmeren. Omwille van de bewegingsdrang van de bordercollie is het alleen binnen houden van de hond niet geschikt voor het dier. Ideaal is een huis met toegang tot de tuin. Met al deze aspecten moet je ook rekening houden als je een bordercollie bastaard wilt in plaats van een raszuivere. Vergeet ook niet dat een goede opvoeding van pup af aan belangrijk is. Deze moet consequent maar liefdevol zijn. Druk en dwang zijn bij dit hondenras contraproductief, aangezien de bordercollie een gevoelig karakter heeft.

Een bordercollie is niet geschikt als beginnershond. Opdat de bordercollie pup je trouwe metgezel wordt en jullie samen een harmonieus leven kunnen leiden, is het belangrijk om vanaf de puppytijd te beginnen met een consequente en liefdevolle opvoeding.

De bordercollie wil altijd dicht bij zijn baasjes zijn en is daarom ook zeer populair als gezinshond. Maar door zijn werklust en rusteloosheid is de bordercollie enkel in beperkte mate geschikt als gezellige gezinshond. Dit geldt in het bijzonder voor bordercollies, die speciaal gefokt zijn voor bepaalde doeleinden, d.w.z. als werkhond.

De vacht van de bordercollie is gemakkelijk te verzorgen; regelmatig borstelen en controleren op vervilting is voldoende. Verwijder voorzichtig knopen in de vacht met een metalen kam. Af en toe kan het nodig zijn de lange vachtdelen bij te knippen. Omdat bordercollies echte waterratten zijn, zoeken ze zelf naar mogelijke badplaatsen. Ze hoeven alleen in noodgevallen in bad als ze erg vuil zijn; hun vacht is praktisch zelfreinigend. Vooral na uitgebreide excursies in de natuur moeten de ogen, oren en poten van de viervoeter worden gecontroleerd en zo nodig behandeld.

Tot welk ras je viervoeter ook behoort, voeding heeft een belangrijke invloed op zijn gezondheid – en dat geldt ook voor de bordercollie. Welke voeding de juiste is, hangt af van vele individuele factoren. Bordercollie-puppy’s hebben bijvoorbeeld ander voer nodig dan volwassen of senior honden. Ook de huisvesting en het activiteitslevel spelen een belangrijke rol in de voeding van de hond. Als de bordercollie kuddewerk doet, zal zijn energiebehoefte hoger zijn dan die van een bordercollie die een rustiger bestaan leidt als gezinshond. Als de levendige viervoeter bepaalde allergieën, voedselintoleranties of overgewicht heeft, moet ook bijzondere aandacht worden besteed aan zijn voeding.

Net als bij andere hondenrassen moet vlees voor de bordercollie bovenaan op de ingrediëntenlijst staan. Bovendien moet de dagelijkse voeding rijk zijn aan groenten, fruit en omega-3-vetzuren. Of dit beperkt blijft tot natvoer of droogvoer hangt uitsluitend af van de voorkeur van de hond en zijn eigenaar. Natuurlijk kan je hondenmaatje tussendoor ook beloond worden met lekkernijen. Om echter een teveel aan eten te voorkomen (bordercollies verteren voedsel over het algemeen zeer goed), moeten de extra beloningen van het dagelijkse rantsoen worden afgetrokken.

Actief, speels, attent, intelligent, vriendelijk en trouw – met deze eigenschappen is het niet moeilijk om meteen verliefd te worden op een bordercollie. Dus waarom geen bordercollie? Als je overweegt een bordercollie te kopen, moet je goed nadenken of je kunt voldoen aan de hoge eisen die daarmee gepaard gaan. De aard van een bordercollie vereist immers dat je veel tijd met je viervoeter doorbrengt, hem de nodige afwisseling biedt en, last but not least, ervaring hebt met hondentraining. Bordercollies die zich vervelen, kunnen in het dagelijks leven problematische trekjes aannemen en proberen fietsers, wandelaars of kinderen te „hoeden“.

Maar als je aan de voorwaarden kunt voldoen, zal je zeker gelukkig worden met een bordercollie als trouwe metgezel aan je zijde!