Clickertraining voor de hond – Oefeningen voor beginners
24.02.2025 - Leestijd: 4 minuten
Clickeren, wat is dat eigenlijk? Clickertraining is een methode gebaseerd op gedragswetenschappelijke inzichten, waarbij honden door een akoestisch signaal (klik) en de bijbehorende beloning worden gemotiveerd om gewenst gedrag te vertonen. Je zult er waarschijnlijk versteld van staan dat je hond beter reageert op een klik dan op een gesproken commando. Uit ervaring blijkt dat de meeste honden clickertraining positief ontvangen en spelenderwijs taken leren uitvoeren. Probeer het vandaag nog uit en lees hier verder hoe clickertraining werkt!
Clickertraining begrijpen en voorbereiden
Clickeren is een effectieve trainingsmethode om je hond met positieve bekrachtiging te motiveren tot gewenst gedrag. Je hebt hiervoor alleen geschikte en gezonde snacks en een clicker of „knakker“ nodig. De clicker produceert een neutraal geluid dat niet alledaags is en, in tegenstelling tot je stem, vrij is van emoties. Bovendien is de vinger die de clicker bedient veel sneller dan een uitgesproken commando of lof. Het korte „klik-klak“ moet de hond precies laten weten: „Dat heb je geweldig gedaan en er komt meteen een beloning aan!“
Voordat deze koppeling werkt, moet je hond eerst leren dat op de klik een smakelijke beloning volgt. Deze eerste stap in het clickeren heet „klassieke conditionering“. Het klikgeluid fungeert als de „secundaire bekrachtiging“, die de snack, oftewel de „primaire bekrachtiging“, aankondigt. Samen moeten deze signalen leiden tot het gewenste gedrag van de hond.
Begin pas met clickertraining als je jezelf eerst hebt „geconditioneerd“, want een goed getimede klik is cruciaal. Met een kleine oefening leer je om je klik nauwkeurig af te stemmen op een specifieke gebeurtenis.
De mens tot clicker maken: de juiste bediening
Om de vereiste precisie bij het clickeren te bereiken, wordt de volgende oefening aanbevolen. Hiervoor heb je een partner en een tennis- of stuiterbal nodig: Ga tegenover je trainingspartner staan en houd de clicker klaar. Laat je partner de tennisbal op de grond stuiten. Klik precies op het moment dat de bal de grond raakt. Oefen dit totdat je het perfect onder de knie hebt. Als variant kun je de bal omhoog gooien en klikken op het hoogste punt van de vlucht.
Den Hund laten wennen aan de clicker: de conditionering
In het begin heeft het klikgeluid van de clicker geen enkele betekenis voor je hond. De eerste clickeroefening bestaat daarom uit het conditioneren van je hond om de klik met een beloning te associëren. Beginners doen er goed aan om eerst een snackzakje en een speciale clicker aan te schaffen. Kies voor de eerste oefeningen een rustige, prikkelarme omgeving en begin met de conditioneringstraining.
De eerste klik moet terloops gebeuren, zonder dat je iets van je hond verwacht. Klik en geef je hond direct een snack: klik – snack – klik – snack. Herhaal deze procedure per sessie ongeveer 10 tot 20 keer.
Belangrijke regels om te volgen:
- Pak de snack pas ná de klik.
- Geef de hond direct na de klik de snack.
- Richt de clicker niet op je hond.
- Kijk je hond niet direct in de ogen.
- Praat niet tegen je hond.
Om te testen of de conditionering gelukt is, klik je wanneer je hond ergens anders mee bezig is. Reageert hij op het geluid en kijkt hij je verwachtingsvol aan? Dan is de klik geconditioneerd en heb je de eerste clickeroefening succesvol afgerond.
Maak nu niet de fout om de clicker voor andere doeleinden te gebruiken, zoals je hond roepen of simpelweg zijn aandacht trekken. De clicker moet exclusief als bevestigingssignaal dienen en altijd gekoppeld blijven aan een beloning (zoals een snack of een andere beloningsvorm).
Clickertraining heeft praktisch geen nadelen, omdat de clicker de beloning versterkt, maar niet vervangt.
Eindeloos veel mogelijkheden en een paar beginnersfouten
Je kunt de clicker zowel bij praktische oefeningen in de hondentraining gebruiken, zoals bij de opvoeding van een puppy, als bij sportieve agility-oefeningen.
Als het clickertrainen niet meteen lukt en je hond maar niet begrijpt wat je van hem verwacht, raak dan niet gefrustreerd of geïrriteerd! Denk eerst na waar er fouten in je clickertraining kunnen zijn geslopen.
De meest voorkomende fouten:
- De oefening die je je hond geeft, is nog te moeilijk voor hem.
- Je klikt niet op het juiste moment en geeft daardoor onduidelijke signalen.
- Je hond heeft de basisconditionering nog niet goed begrepen.
- Je spreekt tegelijkertijd met je hond, waardoor hij wordt afgeleid van de clicker.
Een populaire clickeroefening: Target-training
Bij target-training leert je hond met zijn neus een aanwijzer (targetstick) of je vinger aan te raken en deze te volgen. Zo kun je hem later eenvoudig door een agility-slalom leiden of op de weegschaal bij de dierenarts laten stappen.
Zo werkt het:
- Doe alsof je een snack tussen je wijsvinger en duim vasthoudt.
- Neigt je hond nieuwsgierig naar je vinger of de target en raakt hij deze met zijn neus aan? Klik en beloon hem direct!
- Timing is alles: neus raakt vinger – klik! Niet eerder en niet later!
- Herhaal de oefening totdat je hond zonder aarzeling het juiste gedrag laat zien. Pas dan introduceer je het commando “Touch!” dat je uitspreekt zodra zijn neus je vinger of de target raakt.
- Breid de oefening langzaam uit: laat je hond nu je hand of de targetstick volgen voordat je hem beloont. Een paar minuten training per sessie is voldoende in het begin!
Tip: Er bestaan speciale targetsticks met een uitschuifbare stang en een ingebouwde clicker.
