Symptomen van nierziekte bij honden
15.05.2023 - Leestijd: 5 minuten
Het belang van de nieren voor huiskatten is onder katteneigenaars al lang bekend. Het is echter nog te weinig bekend dat veel honden ook lijden aan chronisch of acuut nierfalen. Dit komt mede doordat de ziekte vaak erg laat of helemaal niet op tijd wordt herkend. Helaas sterven er meer honden aan de gevolgen van nierfalen dan aan hartkwalen. Hier lees je op welke symptomen je moet letten om nieraandoeningen bij je hond te herkennen en te voorkomen en hoe je nierfalen onder controle kunt krijgen.
Hondennieren: een klein maar belangrijk orgaan
Beide nieren van de hond worden beschermd door een vetlaag naast de wervelkolom ter hoogte van het lumbale gebied. Bloed wordt er continu doorheen gepompt en met behulp van zogenaamde De nieren zijn een van de belangrijkste reinigingsorganen in het hondenlichaam. Ze filteren zowel de giftige afbraakproducten van de eiwitstofwisseling (ammoniak, creatinine) als urinestoffen uit het bloed. Maar ze zijn ook verantwoordelijk voor de water-elektrolytenbalans en hormoonproductie. Bovendien houden ze de zuur-base-verhouding in balans en reguleren ze de bloeddruk. Als de nefronen geleidelijk afsterven, leidt dat tot zogeheten chronisch nierfalen bij honden.
Nierproblemen bij honden: Wat zijn de oorzaken?
Zieke nieren geven zeer laat een zichtbaar alarm af. Pas als ongeveer 75 procent van de nefronen is vernietigd, treedt extern herkenbaar nierfalen op. De gevolgen hiervan zijn verwoestend: Giftige stoffen en afvalproducten worden niet meer gefilterd, wat het lichaam van de hond van binnenuit vergiftigt. Er bestaat een risico op hoge bloeddruk en onvoldoende zuurstoftoevoer naar de lichaamscellen als gevolg van bloedarmoede (anemie).
Dit treft niet alleen oude honden, die vaak met vergevorderde nierinsufficiëntie bij de dierenarts komen. Dierenartsen schatten dat meer dan 20 procent van de honden die de leeftijd van vijf jaar hebben bereikt of gepasseerd een verminderde nierfunctie hebben.
Als de ziekte op jonge leeftijd optreedt, is dit niet zelden te wijten aan een genetische aanleg. Dierenartsen weten nu dat bepaalde rassen meer risico hebben op nierfalen dan andere. Dit geldt bijvoorbeeld in het bijzonder voor: Terriërs zoals Wheaten, Cairn, West Highland, maar ook Beagle, Chow-Chow, Doberman, Golden Retriever, Berner Sennenhond, Rottweiler of Bull Terriërs.
De diergeneeskunde maakt onderscheid tussen acuut en chronisch nierfalen.
Acute nierinsufficiëntie kan plotseling en ernstig optreden en wordt veroorzaakt door onvoldoende bloedtoevoer naar de nieren.
Dit kan onder meer het gevolg zijn van:
- Verlies van bloed en vocht door bijvoorbeeld een ongeval
- Instorting van de bloedsomloop
- Shocktoestand
- Prostaathypertrofie bij reuen
- Blaasstenen
- Leptospirose, borreliose, leishmaniose of baarmoederontsteking (pyometra)
Chronisch nierfalen bij honden: de symptomen
Bij een aandoening die zo ernstig is als chronisch nierfalen is het belangrijk dat symptomen vroeg worden herkend. Tot overmaat van ramp zijn de eerste symptomen van nierfalen bij honden niet specifiek en worden ze door veel baasjes verkeerd geïnterpreteerd.
Klinische symptomen kunnen beginnen met slaperigheid en onverschilligheid. Zelfs als het baasje ze opmerkt, worden ze vaak weggestuurd met het verhaal dat de hond “gewoon wat ouder” wordt. Lusteloosheid, onhandigheid en vermoeidheid zijn echter geen normale tekenen van ouderdom, zelfs niet bij oudere honden. Naarmate chronisch nierfalen vordert, nemen de symptomen toe en worden deze diverser.
Onderneem altijd actie als je hond steeds meer of sporadisch zeer veel water drinkt (polydipsie) en vaker moet plassen (polyurie), aangezien dit de meest voorkomende symptomen zijn van chronisch nierfalen.
Let ook op de volgende symptomen:
- Algemene lusteloosheid
- Verlies van eetlust, weigering om te eten en gewichtsverlies
- Koorts of koortsaanvallen
- Matte, ruige vacht
- Bloed in de urine
- Frequente behoefte om te plassen met mogelijke incontinentie
- Ontsteking van de tanden en/of bleek slijmvlies van de bek
- Braken en/of papperige ontlasting of diarree
- Bloedarmoede treedt op in het late stadium
Ook het vaker eten van gras kan een aanwijzing zijn voor nierfalen bij honden. Het is belangrijk dat je de symptomen serieus neemt en dat je direct advies inwint bij een dierenarts. Bij Dr. Bij Dr. Maxi Zoo kun je je probleem aan de dierenartsen voorleggen in een online-consult. Zij zullen je een inschatting geven en verdere maatregelen aanbevelen.
De juiste diagnose
De dierenarts kan nierinsufficiëntie op verschillende manieren diagnosticeren.
In de eerste plaats zal hij de bloeddruk van de hond meten en het bloed laten analyseren. Daarbij worden de concentratie stikstofhoudende stoffen en de ureum- en creatininewaarden en fosfaatwaarden bepaald. Deze diagnose is betrouwbaar, want als de nieren ziek zijn, komt niet-uitgefilterd ureum in verhoogde concentratie in de bloedbaan terecht (azotemie).
De dierenarts zal ook de urine van de hond laten analyseren. Dat is zinvol omdat het daarin gemeten zogenoemde specifieke urinegewicht (SUG) goede informatie geeft over de werking van de nieren. Samen met de resultaten van de bloedanalyse kan de dierenarts een zeer gedifferentieerde diagnose stellen van de toestand van de nieren van je trouwe viervoeter.
Als er een bevestigd vermoeden van nierbeschadiging is, zal de dierenarts ook een echo maken om de grootte van de beschadigde nieren en hun interne structuur te bepalen.
Diagnose: nierfalen - wat moet ik doen?
Als je trouwe viervoeter nierinsufficiëntie heeft, is het belangrijk om de oorzaak van de ziekte vast te stellen, bijvoorbeeld primaire infectieziekten zoals leishmaniasis, en of het om een acute of chronische nierinsufficiëntie gaat.
Acute nierziekte is makkelijker te behandelen omdat een tekort aan bloed naar de nieren met de juiste medicatie een goede kans heeft op volledige genezing. Voorwaarde is dat de acute nierinsufficiëntie tijdig wordt onderkend. Er is echter altijd het risico dat een acuut stadium ongemerkt verandert in chronische insufficiëntie.
Het behandelen van chronische nieraandoeningen is veel moeilijker. In dat geval wordt de interne structuur van de nieren aangetast en is de schade onomkeerbaar.
Houd het resterende werkende nierweefsel zo lang mogelijk in stand.
Hoe beangstigend de diagnose van chronisch nierfalen ook is, het betekent niet dat je trouwe viervoeter niet jarenlang een trouwe metgezel kan blijven. Voorwaarde is echter dat de medische maatregelen strikt worden nageleefd.
Daartoe horen de volgende maatregelen:
- De beschadigde nieren mogen niet worden blootgesteld aan stofwisselingsproducten.
- Omdat honden met een nierziekte meer urine uitscheiden, kan levensbedreigende uremie optreden als er onvoldoende drinkwater is.
- Aanvullende voeding van vitamine C en B: ter compensatie van deficiëntieverschijnselen bij chronisch nierfalen.
- De nieuwste veterinaire onderzoeken pleiten voor het toevoegen van speciale hartmedicatie, de zogenaamde
- Het vermijden van stress voor je hond is belangrijk om de productie van afvalproducten en stresshormonen te verminderen.
- Gebruik andere medicijnen alleen in overleg met de behandelende dierenarts, aangezien bepaalde preparaten de nierfunctie aanzienlijk kunnen verminderen.
Een nauwgezette controle door de dierenarts is essentieel.
Aarzel niet om onmiddellijk contact op te nemen met een dierenarts als je merkt dat de symptomen van je hond acuut verslechteren. Een lichte insufficiëntie kan leiden tot uremie, een erg acuut nierfalen bij honden, die alleen kan worden behandeld met onmiddellijke infusietherapie. Als je hond nog gezond is kun je hem blijven beschermen met jaarlijkse preventieve onderzoeken. Want hoe sneller de ziekte wordt ontdekt, hoe groter de kans op genezing.